Y
azılarımızda Urumçi’yle sık karşılaşan bazı okuyucular çok mümkündür ki bunu yadırgıyorlardı. Halbuki bizim medeniyetimiz Endülüs’ten Urumçi’ye, Kırım’dan Yemen’e, Fas’tan Endonezya’ya kadardır.
Türkiye Başbakanı, Doğu Türkistan’ın başşehri Urumçi’ye gitti. Sayın Erdoğan buraya, Türkiye’de en fazla Türkistan Türkünün yaşadığı merkezlerden biri olan Konya’dan uçtu. Üç günlük Çin ziyaretine ata yurdu Doğu Türkistan’dan başladı. İlk defa bir Türk devlet adamı, bir başbakan Urumçi’yle buluştu. Üstelik de evvela Pekin’e gitmeden.
Başbakan, yanında altı bakan ve üç yüz iş adamı ve çok sayıda bürokrat da götürdü. THY’nin İstanbul’dan Urumçi’ye doğrudan sefer yapması gündemde. Ayrıca Uygur Türklerinin din adamlarının Türkiye’de eğitilmesi mevzubahis. Türkçe’nin muhteşem sözlüğü Divan-ı Lügat’it Türk’ün müellifi Kaşgarlı Mahmud’un evi Türkiye tarafından tamir edilecek.
Bu bahsettiklerimiz, Çin’in Doğu Türkistan’a karşı sindirme politikasını terk yolunda olduğuna dair güzel işaretler. Bir Türk Başbakanı, Çin seyahatine Urumçi’den başlıyor, Büyük Cami’de namaz kılıyor, cemaatle kucaklaşıyor, Türk bayraklarıyla karşılanıyor. Hasrete bakınız ki görenler sevinirken göremeyenler ağlıyor. O ağlayan, Doğu Türkistanlı 30 milyon gözdür. Tayyip Erdoğan’da gördükleri de 75 milyon Türk’tür.
Doğu Türkistan 30 milyonluk bir memleket. Çin, son senelerde buraya haylice Çinli nüfus nakletmişti. Yakın tarihlere dek feci muameleler görmüşlerdi. Ümit ederiz ki bunlar artık arkada kalmış olsun. Uygur Türkleri, Çin için Türkiye’ye karşı bir dostluk unsurudur. Nitekim Başbakan Erdoğan da yemekte “soydaşlarımız size emanet” dedi.
1990’dan itibaren Türk dünyasında talih dönmüştür. 30 sene evvel Batı Türkistan hürriyetine kavuşacak, Azerbaycan hürriyetine kavuşacak, Türkiye Başbakanı, Türkiye’den doğrudan doğruya Urumçi’ye uçacak denseydi buna kimse inanmazdı. TGRT’deki programımızda Doğu Türkistan’daki mezalimi tartışırken o devrin Çin sefiri telefonla bağlanmış ve hayli maraza çıkartmıştı.
Doğu Türkistan, tıpkı Somali gibi Sünni Müslüman bir ülke. Elifba kullanan tek Türk kavmi. Ülke muazzam yer altı servetlerine sahip.
Şimdiki merkez valilerinden Muammer Muşmal anlatmıştı. Elazığ valisi iken bir grup mermer tüccarıyla birlikte Pekin’e oradan da Urumçi’ye giderler. Bir Doğu Türkistanlı kardeşimiz, onları evine davet eder. Yemekten sonra sohbet ederlerken ev sahibi sigara yakacak olur, fakat evin hanımı aynen şu Türkçeyle müdahale eder:
“-Edepsizlik etme! Vali beyin yanında sigara içilir mi? “
Rahim Er
