O
n yedi yaşındaki oğlunuz kalbinden rahatsızlanmış hastanede yatıyor. Nereye gidersiniz? Hastaneye mi yoksa Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki katliamları konuşmak üzere daha önce söz verdiğiniz binlerce km ötedeki zirveye mi?
Siz sorunun cevabını düşünürken önce Gence’ye uğrayalım. Azerbaycan’ın ikinci büyük şehri ve ilk başkentine. Mehmet Emin Resulzade’nin liderliğinde 1918-1920 arası kısa ömürlü ilk bağımsız Azerbaycan’ın başkenti burası. 12. yüzyılda yaşamış şair Nizami’nin memleketi.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun son anda Zagrep ve Bükreş durakları programdan çıkmasa Balkanlar, Kafkasya, Arabistan’ı kapsayan iki günlük küçük dünya turunun ilk durağı olan tarihî şehir Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasındaki üçlü temas grubunun toplantısına ev sahipliği yaptı.
Üçlü toplantının en ilginç detayı 2014’te bitecek Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattını Afganistan’dan çekilecek NATO güçlerinin de kullanacak olması. Bu demiryolu hattıyla Pekin’den Londra’ya kadar uzanan demirden bir İpek Yolu ortaya çıkacak. Bölgeye ağır bir yük olmuş ABD ordusunun ağır yükleri de bu yol üzerinden çekilecek. Hâlihazırda Afganistan’daki Alman birlikleri Trabzon havalimanı üzerinden evlerine dönüyor. Türkiye bir taraftan bir hayra vesile olurken, bu transit geçiş 7 milyar dolara yakın da gelir bırakacak.
Gence’deki esas sürprizin adresi ise Bakan Davutoğlu’nun ziyaret ettiği Fuzuli Bey’in eviydi. 90 yıl bir tavan arasında beklemiş bir sürpriz bu. Enver Paşa’nın Kafkas İslam Orduları komutanı olarak destek için Azerbaycan’a gönderdiği küçük kardeşi Nuri Paşa Azerbaycan tarihinin kahramanlarından biri. 1918’de ordusuyla Bakü’yü 37 yaşında işgalden kurtaran Nuri Paşa, Gence’de Fuzuli Bey’in babası Ali Bey’in halen oturdukları evinde kalmış. Giderken ona Kur’ana sarılı Kafkas İslam Ordusu’nun ay yıldızlı bayrağını bırakmış.
Fuzuli Bey, evin tavan arasında tesadüfen bulduğu sancaktan geri kalan parçayı çerçeveletip evine asmış. Suyu Arayan Adamlardan kalan baba yadigârı bayrak parçasını Davutoğlu’na gösteren Fuzuli Bey’in Azeri şivesiyle anlattığı hikâyelere gülüp, eşi hanımefendinin yaptığı Azeri usulü ev baklavalarımızı yiyoruz, biraz Türk dizilerinden bahsediyoruz…
Yıldıray Oğur
