ürkler, VIII, asırdan başlayarak, Abbasi
Halifeliği’nin hizmetinde yüzyıllarca Toros yamaçlarında ve Fırat kıyılarında
at koşturdular. Fakat XI. asra kadar Bizans imparatorluğu, Anadolu’yu elinde
tutmayı başardı. Anadolu’ya yapılan Arap ve Türk seferleri, geçici birer akın
olmaktan ileri gidemedi. 1018 yılında Selçukoğulları’nın idaresindeki Oğuz
Türkleri, Hazar Denizi’nin doğusundaki yurtlarından kalkıp bütün İran’ı
baştanbaşa geçerek Anadolu’ya daldılar.
Bu akınlar birkaç defa tekrarlandı. 1021’deki akına bizzat Çağrı Bey komuta etti. Selçukoğlu Çağrı Bey, tam yarım asır sonra Anadolu’yu Türkler’e açacak olan Alp-Arslan’ın babasıdır.
Selçuklular, 1040 yılında Büyük Türk Hakanlığı oturarak İran ve Türkistan’ın en önemli ülkelerine hakim oldular. Selçukoğlu Tuğrul Bey, ilk hakan, ağabeyi Çağrı Bey de başkomutan oldu. 1049’da Selçukoğullan’ndan iki prens, Kutalmış ve İbrahim Yınal Beyler, Anadolu’ya ilk büyük Türk seferini yaptılar.
18 eylülde Pasinler’de Bizans ordusunu yenerek Erzurum’a kadar geldiler. 1053’te Selçukoğlu Kutalmış Bey, Kars’ı kuşattı, fakat alamadı. 1054’te bizzat imparator Tuğrul Bey, Anadolu’ya geldi. Bayburt’a kadar ilerledi. 1061’den başlayarak Kutalmış Bey, Anadolu seferlerini sıklaştırdı.
Artık Türkler, her yıl Anadolu’ya giriyor, Bizans savunma noktalarını zayıflatıyor, ülkeyi tanımaya çalışıyorlardı. Bu sıralarda Tuğrul Bey vefat etti. Ağabeyi Çağrı Bey’in oğlu Alp-Arslan, Büyük. Türk Hakanı oldu.
Sultan Alp-Arslan, Anadolu ile çok ilgileniyordu. Doğu Anadolu’da Bizans sınırındaki Türk ordusuna Kutalmış Bey’in oğlu Süleyman-Şah komuta ediyordu. Süleyman-Şah; Gümüştekin, Afşin Bey gibi büyük komutanlarla beraber Orta Anadolu’ya akınlar yapıyordu.
1070’de Afşin Bey, Denizli’ye kadar ilerledi. Bizans ordusu, ne zaman nerede görüneceği belli olmayan Türk akıncılarını yakalayamıyor, durduramıyordu. Bu sıralarda Bizans tahtına geçen Romanos Diogenes, Türkler’i Anadolu’dan uzaklaştırmaya kararlıydı. Türkler üzerine bir-kaç başarılı askerî hareket yaptı. Fakat Afşin Bey, Bizans’ın Anadolu’daki belli başlı üslerinin tahrip, edildiğini, Bizans ordusu üzerinde bir zafer kazanmak mümkün olursa, Anadolu’da Türkler’e koyabilecek bir kuvvet kalmayacağını bildiren meşhur raporunu, Sultan Alp-Arslan’a yolladı.
26 Ağustos 1071’de Doğu Anadolu’da Malazgirt’de cihanın en büyük askeri kuvvetleri olan, Türk ve Bizans orduları karşılaştı. Sultan Alp-Arslan, Bizans ordusunu yok etti. İmparator, Türkler’e, esir düştü. Büyük Türk Hakanı, Kutalmışoğlu Süleyman-Şah’a, Ege’ye, Marmara’ya kadar Anadolu’nun fethini emretti.
Kutalmışoğlu Süleyman-Şah, birkaç yıl içinde bütün Anadolu’yu fethetti. Türkler, Üsküdar’a bile, girdiler ve Boğaz’ın karşı yakasından dünyanın incisi olan muhteşem İstanbul şehrini hasretle seyrettiler.
Alp-Arslan’ın yerine geçen oğlu Sultan Melik-Şah, 1077 yılında, Büyük Türk Hakanı sıfatıyla, Anadolu’yu Süleyman-Şah’a verdi. Böylece Anadolu Fâtihi Selçuklu Kutalmişoglu Nâsıruddevle Ebu’l-Fevâris Gazi Sultan I. Süleyman-Şah, Türkiye devletinin birinci hükümdarı oldu. Başkenti İznik olmak üzere, ölümsüz Türkiye devleti zamanımızdan tam 992 yıl önce kuruldu.
Anadolu Fâtihi Süleyman-Şah’ın bir müddet Konya’da oturduktan sonra taht şehri olarak İznik’i seçmesi çok mânalıydı. İznik, büyük, tarihi bir şehirdi. Marmara Denizi’nin yanıbaşındaydı. Dünyanın en hassas noktası olan Boğazlar’a çok yakındı. Anadolu Fatihi ve Türkiye Devleti’nin Kurucusu, Boğazlar’ı ele geçiren kuvvetin cihanın birinci devleti olacağını biliyordu.
Bu yıllar, Türkiye tarihinin sihirli yıllarıdır. 1085 yılında Avrupa’da artık Anadolu’ya “Turkiya” yani “Türk Ülkesi” denmeye başlanmıştı. Süleyman-Şah, Kapıdagı yarımadasını da aldı ve Çanakkale Boğazı’nın Asya kıyılarına erişti. İstanbul ve Balkanlar, Türkler’e açılmıştı. Bugünkü Kartal Maltepesi, Türkiye ile Bizans arasında sınır kesildi.
Yılmaz Öztuna
