MakalelerTürkistan

Sovyet Ruslar Afganistan’da Neden Mağlup Oldu?

R

uslar Afganistan’a direkt müdahale etmekte kendi zanlarınca bu defteri kapatmışlardı. O yenilmez kızıl orduları çok kısa ir sürede asilerin direnişini yok edecek ve Rusların uydularına bir uydu daha ekleyeceklerdi. Ama belki de bilmeyerek tarih sahnesinde kendi sonlarının başlangıç sahifesini açmışlardı. 

Geçen günler, haftalar, yıllar para etmemiştir. Ruslar ve kuklaları en modern silahlarla – Tank, top, uçak, gunship helikopter, yerden yere füzeler – ve her türlü vahşet gösterileri ve katliamlara rağmen direniş yok edilememiş, o yenilmez zannedilen kızıl ordu Afganistan’ın her dere, tepe ve vadisinde yenilginin acı lezzetini tatmıştır. 
Bütün Modern İmkânlarına Rağmen Rus Başarısızlığının Sebebi Neydi?
1- Ruslar karşılarında savaşçı bir millet bulmuşlardı. Bu millet kendi dinleri için her türlü fedakârlıktan çekinmeyen bir milleti ve her şeyden önemlisi canını kendi inancı uğruna seve seve vermekten çekinmiyordu. 
2- Kıyamın İslam adına ulusal bir direniş olması da Ruslar için ayrı bir güçlüktü. Rusların ilk anda 100 bini aşkın bir güçle bütün ülke çapındaki bir kıyama karşı koyması imkânsızdı. Çünkü her taşın, her ağacın arkasında bir tehlike bekliyordu Rus askerlerini.
3- Stratejik yönden istila yolları üzerinde bulunan Afganistan halkına asırlar boyunca istilacılarla uğraşmak, eşsiz bir savaşma kabiliyeti vermişti. İşte o halk yeniden yeni bir istila karşısında yeni bir savaşa girişmiştir. Modern teçhizattan yoksun Afgan halkının silah olarak kıyas edilemeyecek derecede üstün Rus güçlerine karşı gerilla savaşından başka seçeneği yoktu. Ülkenin her tarafında her dağında, ovasında başlayan ve “her yerde var hiçbir yerde yok” taktiğiyle devam eden gerilla faaliyetleri kısa sürede Rusları yıpratmaya yetti. Ruslara nispetle çevreyi daha iyi bilen Müslüman gerillaların manevra kabiliyeti fazla olduğu için Rusların küçük gruplar halinde hareket eden gerilla gruplarını imhası mümkün olmadı.
4- Ruslarla birlikte savaşan Afgan ordusunun savaş güç ve moralinin eksik olması, firar olaylarının çokça yaşanması da Rusların savaş düzenini etkiledi. Çünkü her savaşa Afganlılar önde Ruslar arkada gidiyordu ve öndeki düzensizlik ve başarısızlık arkayı da etkiliyordu.
5- Rusların hiç beklemediği bir şey ise kendi askerlerinden Müslüman kökenlilerin direniş saflarına geçmeleriydi. Hâlbuki Rusların maksadı Müslüman asıllı askerleriyle Müslüman bir ülkeyi işgal etmek ve faturayı her iki yönden de Müslümanlara yüklemekti. Ancak direniş güçleriyle birleşme hadiseleri gerçekleşmeye başlayınca Ruslar bu birliklerini geri çekip yerlerini Rus kökenli askerlerle dolduracaktı, ancak bu da Rusların savaşı kazanmaları için yetmeyecekti.
6- Oldukça önemli bir başka sebep ise Rus askerlerinin ne gaye ile savaştıklarını bilmemeleridir. Bu da askerleri moralmen bir çöküntüye uğratıyor ve uyuşturucu alışkanlığını körüklüyordu.
Böylece Ruslar iki-üç gün içinde halletmek üzere geldikleri Afganistan’da senelerce kalmak zorunda kaldılar ve her geçen gün bu bataklığa daha fazla saplandılar. Artık gitmek veya kalmak, her ikisi de Ruslar için zordu.
Mücahitlerin Ruslar Karşısında Başarılı Olmalarının Sebepleri
Mücahitleri Ruslara karşı üstün kılan sebeplerin en önemlisi birer Müslüman olarak Allah rızası için ayağa kalkmış olmaları ve bu uğurda hiçbir fedakarlıktan kaçınmamalarıdır. 15 milyon nüfuslu bir ülkede 1,5 milyonu aşkın şehid, 5 milyondan fazla muhacir bunun en canlı delilidir. “Ölürsek şehid, kalırsak gazi” şiarıyla hareket eden her halükarda zafere talip olduğunu bilen kişiyi kim durdurabilir. Kendi yolunda cihada kalkan bu kavmi ise Allahü Teala kendi yardımlarıyla desteklemiştir. Çünkü o buyuruyor ki: “Kim benim için cihad ederse ben de onu kendi yoluma hidayet ederim.”

Kıyamın bir halk kıyamı olması, yaşlı, genç, kadın, erkek, çoban, çiftçi, doktor, öğretmen gibi halkın bütün kesimlerini kapsaması da cihadın devam ve başarısında çok önemli bir etkendir. Halk desteğinden her zaman istifade eden mücahitlerin çok rahat manevra kabiliyeti vardı. Halk cihadı hem kemiyet ve hem de keyfiyet olarak besleyerek korumaktadır.
Mücahitlerin zamanla geliştirdikleri gerçek bir gerilla savaşını hem kırda hem de şehirde başarılı olarak vermesi de önemli faktörlerden birisidir. Her türlü tabiat şartlarına tahammül eden mücahidlerin verdiği gerilla savaşı gerçekten çok etkili olmuştur. Küçük gruplar halinde hafif silahlarla devamlı hareket halinde olan mücahidleri, zor tabiat şartlarında bulup imha etmek oldukça zordur ve Afganistan gibi oldukça engebeli bir ülkenin her tarafında bunun gibi yüzlerce grubun olduğu düşünülürse Rusların ne gibi bir çamura battıkları daha iyi anlaşılır. 
Afganistan topraklarının oldukça engebeli bir yapıya sahip olması da mücahidlerin işini kolaylaştırmıştır. Afganistan dağları mücahidleri ana şefkatiyle bağrına basmış, mücahitlerin en büyük sığınaklarından biri olmuştur. 

Mahmut Osmanoğlu

Kaynak

İlgili Gönderiler

1 / 242