839 güney Türkistan’ın Belh bölgesindeki Kunduz şehrinin Hankâh kasabasında doğdu. Babası Seyyid Süleyman Efendi hazretleridir. Türkistan’da seyyidlere Hâce denildiğinden babası “Hâce Süleyman” diye meşhurdur.
Şeyh Seyyid Süleyman Belhi hazretleri, tahsilini Bedahşan’da tamamlamıştır. Belh’deki İngilizleri’n Afganistan’ı işgali neticesinde çıkan taht kavgaları zamanında 300 kadar talebesi ve ailesi hicret etmiştir. Bu hicretin başladığı sırada büyük oğlu Seyyid Abdulkadir Efendi 4 yaşında idi. Mâverâünnehr’den Îrân’a geçmişler, sonra Meşhed yolu ile Bağdâd’a geçmişlerdir. Bu hicretleri, Konya’ya kadar on sene sürmüştür.
Seyyid Abdülkâdir-i Belhî, dört yaşındayken, Hicrî 1259’da (1843) babasıyla hicretini, Mevlânâ Muhammed Celâleddîn-i Rûmî Hazretleri’nin babasıyla dört yaşındayken Belh’ten hicret etmiş olmalarıyla ma’nevî nisbet kurmuştur. Hattâ kırk bin beyitten ibâret “Yenâbî’u’l-Hikem, Gül-şen-i Esrâr” adlı manzum eserlerini bu ma’nevî nisbetin mahsullü olarak yazdığını bildirmektedir.
Seyyid Süleymân Hazretleri’nin vefâtında Seyyid Abdülkâdir Efendi 39 yaşındaydı. Nakşibendî Müceddidî icâzetini mübârek babasından alan Seyyid Abdülkâdir Efendi, hicri 1294’te seyyid muhammed Murâd-ı Buhârî Dergâhı Şeyhliği’ne tain oldu.
Şeyh Seyyid Abdülkâdir-i Belhî hazretleri orta boylu, buğday benizli, beyâz tenli, beyâz ve sık sakallı, siyâh gözlü, mübârek gözleri fıtraten sürmeli, sureti ve sîreti pek güzel bir kimseydi. İslamiyetin emr ettiği güzel ahlaklı ya’nî Muhammedî ahlâk ile ahlâklı, İslamiyetten kıl ucu kadar dahî ayrılmayan mübarek bir zâttı. Sevdiklerine “Kuzum!” diye hitâb ederlerdi.
Dergâhında cum’a geceleri zikr-i şerîf cem’iyyeti olur, dergâh-ı şerîf muhabbet erbabıyla, ihlâslı âşıklarla dolardı. Sohbetlerinde ilim ve irfân nurları saçılırdı. Arabça’yı, Farsça’yı, Çağatây Türkçesi’ni ve İstanbul Türkçesi’ni pek güzel bilir, pek fasih konuşurdu. Pek yüksek tesavvufî neş’eyle ve zevkle yazdıkları eserlerinin tamâmı manzumdur.
Şeyh Seyyid Abdülkâdir-i Belhî Hazretleri’nin “Şems-i Rahşân”, “Yenâbî’ul’l-Hikem”, “Künûzü’l-Arifîn”, “Şümûs-i Envâr”, “Sün3uhât-i İlâhiyye”, “İlhâmât-i rabbanîyye”, “Dîvân-ı Belhî”, “Gül-şen-i Esrâr”,“Esrâr-ı Tevhîd” isimli eserleri vardır ve tamâmı manzum olup bunlardan yalnızca “Esrâr-ı Tevhîd” basılmıştır. Bunun zamanının şairlerinden Nâzım Paşa, manzum olarak tercüme etmiştir. “Yenâbî’u’l-Hikem” 644 sayfadır. “Mesnevî-i Şerif” tarzındadır.
Şeyh Abdülkâdir Belhî Hazretleri de babası gibi şeyhi olduğu Murâd-ı Buhârî (Mûnzavi) dergahı haziresine defn olunmuştur.
