usya’nın istila emellerini iyi takip eden Osmanlı Hariciyesinin Sultan Abdülhamid Han’a sunduğu raporda şöyle denilmekteydi:
“Orta Asya’yı işgal eden Rusya’nın asıl niyeti Afganistan’ı da ele geçirerek Hindistan’a inmektir. Afganistan 5-6 milyon nüfusa sahip olup hemen hemen tamamı Hanefi mezhebindendir. Ruslar Afganistan halkının kahramanlıklarını ve dindarlıklarınu iyi bildiklerinden ve ayrıca mesafenin uzaklığı sebebiyle silah ve mühimmat sevkinin zorluğundan dolayı, onlarla doğrudan harbe girmeyi göze alamamaktadır. Bunun için propoganda ile Afganistanlıları aldatmaya çalışmaktadırlar.
Diğer taraftan Afgan Sultanı Şir Ali Han’da İngilizlere düşmanlığından dolayı Rusya taraftarı bir politika takip ettiğinden, Rusya’nın asıl maksadının ne olduğunun kendisine anlatılması için Meclis-i Maarif Azası Ahmet Efendinin Bombay Başkonsolosu Hüseyin efendi ile Kâbil’e gidip Şir Ali Han’la görüşerek takip edilen Rusya taraflı politikadan vazgeçmelerinin temini istenir.”
Bu rapor üzerine Abdülhamid Han, Meclis-i Maarif Azası Ahmet Efendiyi Kâbil’e göndererek Şir Ali Han’a Rusya’nın emellerini anlatmakla vazifelendirir. Afgan Hanı ve ailesi için hediyeler hazırlatılır. Ahmet Efendi deniz yolu ile Hindistan’a hareket eder.
Hindistan’da Sevgi Seli
Ahmet Efendi 26 günde Hindistan’a varır. 40 bini aşkın Hintli Müslüman İstanbul’dan gelen Osmanlı Elçisi Ahmet Efendiyi görmek için limanda toplanır. Bu durumu gören İngiliz Vali Mr. Grand Ahmet Efendinin bulunduğu gemiyi iskeleye yanaştırmayıp kendisini başka küçük bir vapurla gizlice karaya çıkarır.
Bu sebeple Limanda Ahmet Efendi’yi göremeyen Hintli Müslümanlar, gece boyunca Osmanlı Konsolos binası önünde toplanıp fenerler yakarak halifeye dua ederler. Müteakip gün Cuma namazında Elçi Ahmet Efendi’yi görmek için 70 binden fazla Müslüman toplanır. Mr. Grand Ahmet Efendi’ye gösterilen Bu çok büyük ilgi ve sevgiden endişelenerek, bir an evvel Hindistan’ı terk etmesini söyler. Ahmet Efendi tahsis edilen özel bir trenle Hindistan’da daha fazla bekletilmeyerek Afganistan’a gönderilir.
Osmanlıların Bu Uzak Görüşünden Sonra Neler Olur…
60 – 70 sene sonra Rusların kesif propagandaları ile Afgan devlet adamları ve ordusunun bir kısım komutanları komünist Rusya’nın güdümüne girer ve Sovyet ordusunu Afganistan’a davet ederler. Rus ordusu Afganistan’ı işgal eder. Ülkede iç harp, daha sonra kardeş kavgası başlar ve neticede Afganistan bugünkü içinden çıkılmaz durumlara düşer.
Kaynak: BA. İrâde-Hâriciye nr.16642/3
S.Necibullah Yıldırım
