Faşist Hitler’in liderliğini yaptığı Almanya ile komünist Stalin’in liderliğini yaptığı Sovyet Rusya arasında meydana gelen ikinci dünya savaşında, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin Ahıska vilayetindeki Türkler’den yaklaşık 40 bin kişi askere alındı.
Bunlardan 26 bin Ahıskalı Türk çeşitli cephelerde şehit oldu. Yaralanan ve savaştan sonra Gürcistan’ın Ahıska vilâyetine, vatan topraklarına geri dönen yaklaşık 14 bin Türk de, Stalin’in emriyle, Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’a sürgün edildi.
Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Askerî Komiserliğine bağlı, Ahıska, Aspinza, Adigön, Ahılkelek ve Bogdanovka ilçeleri Komiserliklerinden alınan bilgilere göre, Ahıska vilâyetinden askere alınan 11 bin 866 Türk gazi ve şehidin ilçelere göre dağılımı aşağıdadır:
Ahaltsihe (Ahıska) İlçesi : 2.106
Aspindza (Aspinza) İlçesi: 1.774
Bogdanovka İlçesi : 48
Ahalkelek (Ahılkelek) İlçesi: 438
Adigen (Adigön) İlçesi : 7.500
Muhammed İzzetoğlu
