T
ANAP sözleşmesi Bakü’de yapılacakken Ankara’da ikinci defa da patlamalar olması üzerine Azerbaycan Cumhurbaşkanı, sn İlham Aliyev, devlet erkânıyla beraber kalkıp Ankara’ya gelme âlicenablığını gösterdiler.
Sn Aliyev, hem bu nezaketi ve hem de altı ayrı andlaşmayı ihtiva eden mukaveleyi imzalama merasiminde mevkidaşı Türkiye Cumhurbaşkanı Sn Recep Tayyip Erdoğan’dan sonra yaptığı konuşmasıyla milletimizin kalbini fethetti.
İmza töreninde Sn Erdoğan, merhum Haydar Aliyev’in Turgut Özal ile bir araya gelmelerindeki bir toplantıda Türkiye ve Azerbaycan için o fevkalade kıymetli “iki devlet tek millet” tespitine sık sık atıfta bulunduğu gibi sn Aliyev de Büyük ve Kudretli Türkiye gerçeğini bizzat Türkiye Cumhurbaşkanıymış gibi defalarca bütün dünyaya ilân etti. Türkiye ve Azerbaycan, hakikaten iki devlet ve tek millettir. Ki doğrusu “tek millet ve tek devlet” olmaktır.
Azerbaycan, bizim gönlümüzde “Can Azerbaycan”dır. Türkiye’de bazılarının “Azerbeycan” diye telaffuz etmeleri ayıplanacak bir gaflettir. Maalesef muhabirler bile bunu yapabilmekteler. Azerbaycan, Türkçe şuuru, edebiyat sevdası ve milliyetine düşkünlükte Türkiye’den ileridir. Neye rağmen? 70 yıl Rus işgalinde yaşamasına rağmen. Hayatımda en şiddetli PKK muhalifliğini Bakü’de görmüştüm.
Bu kardeş memleket, Rus işgalinde kaldığı zamanlar Türkiye yahut Ankara için sanki Kafdağının arkasında meçhul bir masal ülkesiydi. Koraltan Köprüsü dramı Tek Parti sicilinden silinmesi gayrimümkün olan bir faciadır.
Türkiye’den Bakü’ye ilk resmî hey’et AP iktidarında Süleyman Demirel’in Başbakanlığı’nda vaki oldu. Ziyaret, Moskova katedilerek yapılabiliyordu. Seyahate bakan sıfatıyla iştirak eden merhum Mehmet Turgut, yazdığı hatıralarında bunu anlatır. Oradan şu parçayı unutamayız. Bakü’de hey’etlerimiz, tercüman vasıtasıyla konuşmaktadırlar. Bir noktadan sonra Başbakan Demirel, tercümana “sen çekil, biz anlaşıyoruz!” der.
Azerbaycan, diğer Türk illeri gibi 70 sene Sovyet esareti yaşadı. SSCB çökerken bile Ruslar, 1995’te Can Azerbaycan’ı tanklarla işgal edip kan dökmüş, şiddetli zulüm yapmışlardı. Şehitler Hıyabanı’nda yatan yiğit neferler bunun şahididir. Rusya, Azerbaycan için bugün de tehlikedir.
Hâl bu iken İlham Aliyev, bir İslâm örfünü yerine getirmek için kalkıp acımızı paylaşmak üzere taziyeye gelmiştir. Bunu diğer kardeşlerimizden de beklerdik. Hem soy ve hem de din kardeşlerimizden beklerdik. Türk Cumhuriyetleri devlet reisleri de İslâm ülkeleri devlet reisleri de gelebilmeliydi. Herhalde gelmek için gönülleri bu tarafta ama bazısı Rus bazısı Batı baskısı altında.
Şu hatırlatmayı yapmadan geçemeyeceğiz. Ankara, Dağlık Karabağ mes’elesiyle Azerbaycan’ın beşte birinin Ermeni işgalinde olması haksızlığını dünya gündemine taşımakta öncülük rolünü bir ân evvel hayata geçirmelidir.
Öyle ki bunlar, bizde bile layıkı veçhile bilinmemekte.
Rahim Er
