üslüman Türkler’le Arnavutlar’ın ilk temas ve münasebetleri 1385 yılına dayanmaktadır. Osmanlı Türkleri ile Arnavutlar arasında 1389 Kosava Savaşı’ndan 1506 yılına kadar sık sık mev’zii ve savaşlar olmuştur.
Büyük şehirlerde meskûn olan Arnavut aydınlar imparatorluğun devlet teşkilatlarında kademe kademe görev alıp her biri başarılı görevler ifa etmişlerdir. Arnavutlar devlete karşı olan sonsuz sadakatleri 3 Mart 1878 Yeşilköy Anlaşması’na kadar fasılsız devam etmiştir.
33 Arnavut Sadrazam
Oslanlı-Türk Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin 1284’teki Ermenibeli Savaşı’ndan 4 Ekim 1922 yılları arasındaki 638 sene içerisinde Osmanlı-Türk Devleti’nin Sadrazamlık makamında 215 zat görev almıştır. Bunlardan 33’ü Türk-Arnavut asıllıdır. Müslüman Pomak Türkleri’nden ise 2 zat Sadrazamlık görevlerini ifa etmiştir. Osmanlı İmparatorluğun devamı müddetince; 131 Şeyh-ul İslâm’dan 2’si Türk-Arnavut asıllıdır. 161 Kaptan-ı Derya Paşa’dan 8’i Türk Arnavut asıllı ve 2’si ise; Müslüman Pomak Türk asıllıdır. Maliye Nazırlığı makamında 5 Türk-Arnavut asıllı görev almıştır.
Bütün bu safhalar bizlere Rumeli Türkleri’nin Osmanlı-Türk Cihan Devleti’nin yükseliş ve Fütühatında Fiilen Görev aldıklarını ve muvaffakiyet nisbetine göre; her birinin devletin en önemli makamlarında başarı ve takdirle vazife ifa ettiklerini göstermektedir.
Adı Gedik Ahmet Paşa Davut Paşa Damat İbrahim Paşa Ayas Mehmed Paşa Lütfi Paşa Rüstem Paşa Damat Kara Ahmed Paşa Semiz Ahmed Paşa Sinan Paşa Ferhat Paşa Yemişçi Hasan Paşa Hasan Paşa Hasan Paşa (Merre) Tabanı Yassı Mehmed Paşa Kara Mustafa Paşa Kara Murad Paşa Tarhoncu Ahmed Paşa Köprülü Mehmed Paşa Köprülü-zade Fadıl Ahmed Paşa Köprülü-zade Mustafa Paşa Arabacı Ali Paşa Anıca-zade Hüseyin Paşa Daltaban Mustafa Paşa Hacı Halil Paşa Memiş Paşa Mustafa Naili Paşa |
Müddeti 7 sene 14 sene 13 sene 2 sene 3 sene 15 sene 2 sene 6 ay 7 sene 14 sene 2 sene 3 ay 6 ay 7,5 ay 5 sene 5 sene 3 ay 18 ay 9,5 ay 5 sene 3,5 ay 15,5 ay 2 Sene 3 ay 7 ay 5 sene 63 gün 13 ay 40 gün 2 sene |
Ahmet Aydınlı